’s Morgens als ik van huis vertrek heb ik van die vaste patronen. Zo doe ik eerst mijn schoenen aan, voordat ik mijn tanden poets. Pak op weg naar de kapstok mijn autosleutels en trek vervolgens mijn jas aan, doe een sjaal om en als het erg koud is neem ik mijn handschoenen mee. Dan pak ik mijn tas, doe de verlichting uit, trek alle deuren achter me dicht en ga op weg. Alles in de juiste volgorde.

Vanmorgen kwam Harriëtte bij mij voor een gesprekje, zoals we dat noemen. Harriëtte is een vrolijke dame van in de veertig. Ze heeft het Syndroom van Down en een vorm van autisme daarbij. We hadden het gezellig vandaag! Het gesprek ging over een tijdschrift en de mooie foto’s die daarin te zien zijn.

Tegen elf uur is het tijd om te stoppen. Harriëtte kan een beetje klokkijken, de tijd houdt ze zelf wel in de gaten. Eerst moeten we alle materialen die we gebruikt hebben netjes opruimen. Pas dan kan de jas aan.

Maar Harriëtte heeft zo haar eigen ‘juiste volgorde’ zie ik, als ik haar eens even aanschouw. Ze begint met het aantrekken van de lekkere dikke skihandschoenen. Vervolgens moet haar muts op. De muts is vrij ruim en valt een beetje over haar bril en ogen. Dan moet de winterjas aan. Een hele klus, zo lijkt het mij, om de dik gehandschoende armen door de mouwen te krijgen. Maar het lukt! Vervolgens moet de rits dicht. En tja… krijg dat maar eens voor elkaar met handschoenen aan. Een minuut of vijf is ze toch wel bezig. Intussen in de gaten houdend of ik geen dingen doe die haar rituelen in de war brengen. En wanneer de rits dan eindelijk dicht is en ik mijn best doe om niet in lachen uit te barsten, zegt ze welluidend en met een triomfantelijke blik in de ogen: “zie je wel dat het zo wel kan?”

Ja, Harriëtte, ik zie het. De juiste volgorde bepaal je gewoon lekker zelf.